BIOGRAFIE (GESCHIEDENIS) VAN KEIZERIN ELISABETH, KEIZERIN VAN OOSTENRIJK, KONINGIN VAN HONGARIJE.

Ter kennisgeving een kleine samenvatting van de geschiedenis van Keizerin Elisabeth van Oostenrijk, met als doel een passende indruk achter te laten over haar leven als mens en als keizerin en koningin

Elisabeth keizerin van Oostenrijk geportretteerd door de schilder Franz Xaver Winterhalter, in haar prachtige sterrenjurk en met de diamanten edelweissterren in haar haren. Het originele schilderij hangt in de Hofburg in Wenen.

Op Kerstavond, 24 december 1837 te Munchen, kwam Elisabeth als zondagskind ter wereld. Ze was de hertogin van Beieren, een telg uit  het geslacht Wittelsbach. Haar moeder Ludovika, hertogin van Beieren, was een liberale vrouw en vader Max, hertog van Beieren, een volkse man, wars van iedere aristocratische etiquette. Elisabeth had vele broers en zussen. Sissi, zoals Max zijn dochter liefkozend noemde, was dol op haar vader en hield net als hem van paardrijden, dichten en het circus. Sissi had een gelukkige, onbezorgde jeugd, waarin ze zich helemaal kon uitleven. "s Winters verbleef het gezin in de winterresidentie (het geboortehuis van Sissi) in Munchen. Dit geboortehuis is nog steeds te bezichtigen. "s Zomers verbleef het gezin  in het Beierse Schloss Possenhofen am Starnbergersee. Sissi kon hier vrij en gelukkig opgroeien, ze kon naar hartelust zwemmen, de bergen in met haar vader en veel paardrijden, wat haar grootste liefhebberij was. Sissi genoot van haar jeugd op Possenhofen tot aan de dag waarop zij, onbewust, haar entree maakte aan het  Oostenrijkse Hof. Sissi mag dan gedroomd hebben over de liefde en de prins, maar beslist niet over de keizer. Op 16 augustus 1853 reisde hertogin Ludovika samen met haar dochter Elisabeth en Helene, de oudste dochter, naar Bad Ischl, alwaar Helene zou worden voorgesteld aan de Oostenrijkse keizer Franz Joseph, met het oog op een verloving. De keizer had echter alleen maar oog voor Elisabeth. Op 15-jarige leeftijd ontmoette Elisabeth de keizer. De keizer was voorbestemd om met Helene te trouwen, maar het lot besliste anders, hij wilde Elisabeth. Elisabeth had niets in te brengen, want een keizer spreekt men niet tegen. Voor Elisabeth was de gelukkige, onbekommerde tijd op Possenhofen voorbij. Een jaar lang werd Elisabeth voorbereid op haar functie als keizerin. Ze had angst voor haar toekomstige leven. Ze werd door haar schoonmoeder, aartshertogin Sophie, tot keizerin gedrild en het Spaanse hofceremonieel, dat heerste aan het Weense hof, viel haar zeer zwaar. Tegen haar moeder zei ze: "Ik wou dat hij een kleermaker was".

Op 24 april 1854 werd het huwelijk voltrokken in de Weense Augustinerkirche. De feestelijkheden rondom het huwelijk vielen

de jonge Elisabeth zeer zwaar. Alle ogen waren op haar gericht  en het protocol bepaalde en beperkte al haar doen en laten. De

wittebroodsweken vonden plaats in het keizerlijke buitenverblijf Slot Laxenburg. De huwelijksproblemen begonnen al meteen. Elisabeth schreef in haar dagboek:

"Ik leef in een kerker,

mijn handen zijn geboeid en mijn heimwee wordt steeds sterker

mijn vrijheid drijft steeds verder weg.

Nooit alleen, nooit vrij. De Kroon, voor anderen zou

het een vreugde betekenen, voor mij is het een zware last".

 Franz Joseph verbleef vooral in de Hofburg, de hoofdstedelijke residentie van de Habsburgers, waar staatszaken zijn prille

 huwelijksgeluk doorkruisten. Elisabeth bracht die periode dan ook grotendeels alleen door onder streng toezicht van Sophie, die het  als haar plicht en taak zag het keizerrijk en de Habsburgse dynastie voor een dreigende ondergang te behoeden. Lijdzaam onderging  Elisabeth de strikte opvoeding van haar schoonmoeder die onvoorwaardelijk gehoorzaamheid, discipline en zelfverloochening van  Elisabeth eiste en haar drilde in het wereldbeeld van de Habsburgers. De enige vrijheid die Elisabeth had,

was het urenlange  paardrijden. Elisabeth was een uitmuntende amazone, de moeilijkste hindernissen nam ze met het grootste gemak. Elisabeth en  Franz Joseph waren twee totaal verschillende karakters. Hij een nuchtere, plichtsgetrouwe man, Elisabeth een vrijblijvende, f  fantasierijke vrouw, voor haar tijd een fascinerende, intrigerende vrouw.    

Sissi als koningin van Hongarije

In maart 1855 beviel Elisabeth, zelf nauwelijks 17 jaar oud, van haar eerste kind, een dochter. Het meisje werd Sophie gedoopt,

 zonder dat Elisabeth’s mening werd gevraagd.

Schoonmoeder Sophie nam de opvoeding van haar naamgenote op zich, terwijl Elisabeth werd behandeld als een onmondig kind dat slechts diende te gehoorzamen aan de verplichtingen van haar ambt.

De kleine Sophie is slechts 2 jaar oud geworden en overleden aan tyfus. Het tweede kind was een dochter Gisela. Wederom nam Sophie de verantwoordelijkheid over de opvoeding op zich.Het derde kind, was de lang verwachte zoon, troonopvolger en

erfgenaam kroonprins Rudolf. De kleine Rudolf had geen gelukkige jeugd. Al op zeer jonge leeftijd moest hij met zijn vader mee

op de jacht, vaak werd hij dan alleen in het bos achtergelaten en moest hij zijn eigen weg naar huis zien terug te vinden. Ook op

het militaire vlak werd hij gedrild. Elisabeth kampte na de geboorte van deze kinderen met gezondheidsproblemen door

hongerkuren en zenuwinzinkingen en verbleef vooral in buitenlandse kuuroorden zoals Madeira en Korfu. De relatie tussen

Elisabeth en Franz Joseph kwam onder spanning te staan toen Elisabeth rond 1860 werd geconfronteerd met vermeende

ontrouw van haar man. Later bleek dat hieruit twee buitenechtelijke kinderen zijn geboren. In 1864 werd Elisabeth op het

hoogtepunt van haar schoonheid door de beroemde schilder Franz Xaver Winterhalter geportretteerd met de beroemde

sterrenjurk en de diamanten sterren in haar prachtige haar. Dit schilderij is te bewonderen in de Hofburg in Wenen.

Portret van Franz Xaver Winterhalter

Ze had ontdekt hoe ze niet alleen haar groeiende zelfbewustzijn maar ook haar enorme schoonheid en aantrekkingskracht kon

gebruiken in haar voordeel en wist haar invloed op de keizer te vergroten. Elisabeth leed aan schoonheidswaanzin, ze liet zich

veelvuldig fotograferen en schilderen, maar nooit breed glimlachend, omdat Elisabeth een bijzonder slecht gebit had. Elisabeth was een van de mooiste vrouwen uit haar tijd. Haar prachtige lange haar waren een zware last voor haar, waardoor ze vaak aan zware

hoofdpijnen leed, maar toch waren haar haren haar trots. Twee hofdames waren uren bezig om het haar te wassen, te borstelen en te

kappen.

Diverse kapsels		Sissi's prachtige lange haar		Het lange haar in een knoop

Op 8 juni 1867 werden Elisabeth en Franz Joseph gekroond tot koning en koningin van Hongarije. Elisabeth hield van Hongarije en

verbleef veel in Gödele waar ze een prachtig paleis had. Ook dit paleis is nog steeds te bezichtigen. Op onderstaande foto, Elisabeth

in haar kroningsgewaad, toen ze gekroond werd tot koningin van Hongarije.

Elisabeth in kroningsgewaad, koningin van Hongarije.		Koningin van Hongarije.

In 1868 werd het vierde en laatste kind van Elisabeth en Franz Joseph geboren, een dochter, gedoopt met de naam Marie Valerie.

Elisabeth en Franz Joseph groeiden steeds verder uit elkaar en Elisabeth ontvluchtte haar ellendige leven door heel veel te gaan reizen. Een verregaande rusteloosheid leek zich van Elisabeth meester te maken. Ze kreeg steeds meer labiele neigingen, werd mensenschuw en ontwikkelde een dwang om steeds onderweg te zijn. Ook raakte de keizerin steeds meer geobsedeerd door de strikte verzorging van haar uiterlijk en lichaam, dat ze dwangmatig trainde met urenlange gymnastiekoefeningen, getuige de rekstok en ringen die in de privé -ruimtes in de Hofburg in Wenen nog te zien zijn. Elisabeth leed aan bolimia tot in het extreme. Soms at ze dagen niets en dronk ze enkel melk, van speciaal geselecteerde Oostenrijkse koeien. Tijdens haar reizen bezocht ze zieken-, wees- en gekkenhuizen, waarbij haar menselijke omgang met de patiënten haar in deze kringen tot een goede fee maakte. Ze zwierf met haar gevolg door heel Europa, maar leek nergens rust te vinden. Graag verbleef Elisabeth op het Griekse eiland Korfu, waar zij een paleis liet bouwen. Ook ging Elisabeth vele gedichten schrijven. Kroonprins Rudolf had veel weg van zijn moeder, zoals de liefde voor Hongarije, Toch voelde hij zich met de jaren meer en meer miskend door zijn altijd afwezige moeder die hem negeerde en van hem vervreemd was. Ook kwam Rudolfs relatie met zijn vader, de keizer, onder druk te staan. Rudolf raakte in een isolement en werd zwaarmoedig. Op 30 januari 1889 beroofde hij zich in Mayerling met een pistool van het leven, samen met zijn minnares, een actrice Mary Vetsera. Na de dood van Rudolf begon Elisabeth steeds meer aan haar eigen leven te twijfelen. Niet lang na het Mayerlingdrama overleden twee van haar zusters, haar ouders en haar goede vriend graaf Andrassy.

Elisabeth 25 jaar keizerin		Elisabeth alleen nog in het zwart

Elisabeth droeg alleen nog maar zwarte kleding en wilde niet meer gefotografeerd en geschilderd worden. Wanneer iemand dit toch

probeerde, nam Elisabeth steeds een waaier of paraplu voor haar gezicht. Functies en verplichtingen als keizerin voerde ze niet

meer uit. Elisabeth zwierf in steeds wijdere bogen rond en vluchtte weg van de dood van haar dierbaren, naar een eigen doodsverlangen toe.

Elisabeth heeft veel verdriet gekend in haar leven. De dood van haar twee kinderen, Sophie en Rudolf, was de genadeslag en dit verdriet is  zij nooit meer te boven gekomen. Ook was zij veel ziek in haar leven, een ernstige longziekte, de bolimia en op latere leeftijd kreeg ze veel last van jicht en artrose. Van de 44 huwelijksjaren, was Elisabeth slechts 4 jaar bij Franz Joseph. In juli 1898 ontmoetten Franz Joseph en Elisabeth elkaar voor het laatst in Bad Ischl, de plek waar zij elkaar 45 jaren eerder voor het eerst

hadden ontmoet. Later dat jaar trok de inmiddels 60-jarige Elisabeth naar Genève in Zwitserland, om er te kuren en te genieten

van de nazomer, niet wetende dat dit haar allerlaatste reis zou worden. Haar lichamelijke en geestelijke toestand was miserabel. Elisabeth was incognito op reis, zo weinig mogelijk opvallend. Op 10 september 1898 werd Elisabeth in Genève vermoord door de Italiaanse anarchist, die haar met een vijl in haar hart stak. Op de onderstaande foto de jurk die Elisabeth droeg toen ze vermoord

werd en de vijl die haar hart doorboorde.

De jurk waarin Keizerin Elisabeth vermoord is en de vijl waarmee ze vermoord is.

De middag van de moord ontving de diep bedroefde Franz Joseph het bericht van de dood van Elisabeth. Het lichaam van

Elisabeth kwam op 15 september aan in de Weense Hofburg. Alle lichten van de stad werden gedoofd en de rouwstoet werd enkel

door toortsen bijgelicht. Elisabeth werd bijgezet in de crypte van de Kapucijnerkirche . Daarmee bleef haar zielloze lichaam voor altijd gevangene van het Weense Hof, maar haar geest was eindelijk vrij. Ook voor Elisabeth was het leven nu beëindigd. Haar leven, aanvankelijk begonnen met een gelukkige jeugd, maar verder een leven vol tragediën en persoonlijke drama’s. Een van Elisabeth’s laatste gedichten uit haar dagboek was:

 “Ich möchte aus diese Welt verschwinden

wie ein Vogel wegfliecht in der Luft,

und im nächsten augenblick nicht mehr ist

dass Ungluck ist sterker als dass Leben!”